Yüksek kalite, düşük fiyat: Türkiye yatırımlarını artıran Çin, elektrikli araçlarda nasıl zirveye çıktı

Çin’in elektrikli araç üretimi ve kullanımı, küresel pazarlardaki en büyük başarı hikayelerinden biri.

2021 ile 2022 yılları arasında Çin’deki elektrikli araç satışları 1,3 milyondan 6,8 milyona çıktı ve 2022’de dünyadaki elektrikli otomobil satışlarının üçte birinden fazlasını oluşturdu.

Çin, 2021’de dünya toplamının yüzde 33’ünü üreterek dünyanın en büyük tek karbon yayıcısı konumunda. Ulaşım, Çin’in emisyonlarının yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor.

Çin Hükümeti, emisyonlarını 2030 yılına kadar zirveye çıkarma hedefi koydu ve son raporlar, bu hedefe daha erken ulaşabileceklerini gösteriyor.

Otomobiller elektrikliye dönüşüyor

Planının bir parçası olarak, aynı tarihe kadar yollardaki araçların yüzde 40’ı sadece elektrikli otomobillerde oluşacak.

Haziran 2022 itibarıyla 312 milyon sivil araç vardı ve bunların yaklaşık %3,2’sini akülü elektrikli araçlar oluşturuyordu.

Çin elektrikli araç pazarında nasıl zirveye çıktı

Çin’in elektrikli araç sektörü, hükümetin yıllardır sağladığı sübvansiyonlar, vergi indirimleri, teknoloji ve altyapının geliştirilmesine yönelik önemli müdahaleler ve ücretsiz plaka gibi alıcıları teşvik etmeye yönelik politikalar sayesinde büyük bir ivme kazandı.

Hükümet, emisyonları azaltması ve yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşması için önemli politikalar ve piyasa müdahaleleri dayatma konusunda otoriter bir güce sahip.

2001 yılında Çin Hükümeti, gündemini belirleyen beş yıllık planında elektrikli araç teknolojisinin araştırılmasını istemişti.

Çinliler, o yıldan itibaren 2027’ye kadar elektrikli araç satışlarının toplam satışların yüzde 45’ini oluşturmasını hedefledi.

2009 ile 2022 yılları arasında milyarlarca yuan sübvansiyon ve vergi indirimi piyasaya enjekte edildi ve Çin şehirlerinde alt yapılar geliştirildi.

Başarının örneği: Changan

Chongqing merkezli bir otomobil üreticisi olan Changan, aynı bölgede küresel Ar-Ge merkezine ev sahipliği yapay geniş bir fabrikaya sahip.

Devlete ait Changan, 1862’de kuruldu ve şu anda Mazda ve Ford ile ortak girişimlerde bulunuyor.

Changan bugün Çin’in sekizinci büyük elektrikli araç üreticisi konumunda ve showroom’ları kompakt otomobiller, lüks markalı spor arabalar, CATL pilleri ve Huawei teknolojisiyle çalışan büyük hibrit SUV’lar gibi modellerle dolu.

Şirket, yalnızca elektrikli ve hibrit arabalara odaklanmak için 2025 yılına kadar içten yanmalı motorlu araç üretimini sonlandırmayı planlıyor.

Çin’de elektrikli araç pazarlaması çevresel faydalara hiç odaklanmıyor. Bunun yerine vatandaşlar, elektrikli araç tercih etmelerindeki bir numaralı faktörün maliyet olduğunu söylüyor.

Şanghay’da finans sektöründe çalışan 32 yaşındaki Rui Rui, bir elektrikli araç satın alarak sadece plaka ücretlerinden yaklaşık 10.650 euro tasarruf ettiğini söyledi.

Çevresel fayda düzeyi tartışma konusu

Elektrikli otomobiller sayesinde elde edilen gerçek çevresel fayda düzeyi hala biraz tartışılıyor.

Çalışmalar, elektrikli araç üretiminin çevreye etkisinin geleneksel arabalardan daha kötü olduğunu, ancak zamanla emisyon tasarruflarının bunu telafi ettiğini gösteriyor.

Nature dergisinde bu yılın başlarında , elektrikli araçların Pekin, Şanghay ve Shenzhen’deki hava kalitesine etkisi incelendi.

Araştırma, elektrikli otomobillerle seyahat sıklığının arttığı bölgelerde hava kalitesi endeksinde (kirleticileri ölçen) düşüşler buldu.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve Pekin Teknoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar tarafından yapılan çalışmada, “pilli elektrikli araçların eşdeğer kilometrelerde yakıtlı araçların yerini aldığında, dikkate değer bir karbon azaltım etkisi” bulundu.

Ancak, elektrik üretiminin hala büyük ölçüde kömüre dayalı olduğu Pekin ve Şanghay’da, potansiyel olarak elektrikli araçların elektrik tüketimiyle bağlantılı olan nitrojen dioksit konsantrasyonlarında bir artış yaşandı.

Şarj istasyonlarına dev yatırımlar

Çin’in elektrikli otomobil pazarında zirveye yerleşmesine, şarj altyapısın oldukça geliştirilmesi de katkı sağladı.

Elektrikli araçların benimsenmesindeki en büyük engellerden biri olan şarj altyapısı sorunu, Çin’de kapsamlı bir şekilde ele alındı.

Ülke genelinde hızla artan şarj istasyonu sayısı ve yaygın hızlı şarj ağları, elektrikli araç sahiplerinin günlük kullanımlarını kolaylaştırdı.

2023 yıl sonu itibarıyla Çin, dünya genelinde en fazla şarj istasyonuna sahip ülke konumunda.

Sonuç olarak, Çin’in elektrikli otomobil pazarında lider konuma yükselmesi, devlet desteği, yerli üreticilerin inovasyonları, gelişmiş şarj altyapısı ve artan çevre bilinci gibi birçok faktörün bir araya gelmesiyle mümkün oldu.

Bu başarının sürdürülebilirliği, Çin’in elektrikli araç teknolojilerindeki liderliğini koruma ve küresel pazarlarda daha fazla pay alma hedeflerine bağlı.

Çin’in bu alandaki öncülüğü, dünya otomotiv endüstrisinin geleceğini şekillendirmeye devam edecek.